ยา PReP and PEP
PrEP (Pre-Exposure Prophylaxis)
เป็นยาที่ใช้ป้องกันการติดเชื้อ HIV ก่อนที่จะมีความเสี่ยง โดยการรับประทานยาวันละ 1 เม็ดทุกวัน รับประทานในกรณีที่รู้ตัวว่าตัวเองมีความเสี่ยง เช่น ไม่ได้สวมใส่ถุงยางอนามัย มีคู่นอนหลายคน ผู้ที่ทำงานบริการทางเพศ ซึ่งประสิทธิภาพของยาตัวนี้สามารถป้องกันการติดเชื้อ HIV อยู่ที่ประมาณร้อยละ 90 หากทานยาอย่างสม่ำเสมอ
ข้อบ่งชี้ของยา
ต้องงดมีเพศสัมพันธ์ 2 สัปดาห์ก่อนทานยา PrEP และต้องได้รับการตรวจเชื้อ HIV รวมไปถึงตรวจการทำงานของตับและไต หลังจากที่ได้รับยาแพทย์จะนัดทุก 3 เดือน เพื่อตรวจหาเชื้อ HIV และเฝ้าระวังผลข้างเคียงของยา หากต้องการหยุดยา จำเป็นต้องมาตรวจเลือดก่อนหยุดยาทุกครั้ง และสามารถหยุดทานยาได้หลังมีความเสี่ยงครั้งสุดท้ายประมาณ 4 สัปดาห์
PEP (Post-Exposure Prophylaxis)
เป็นยาที่ใช้ป้องกันการติดเชื้อ HIV หลังที่จะมีความเสี่ยง ในกรณีฉุกเฉินต้องทานให้เร็วที่สุดหลังมีความเสี่ยงที่จะติดเชื้อ HIV และต้องเริ่มทานยาภายใน 72 ชั่วโมง และทานติดต่อกันเป็นเวลา 28 วัน ซึ่งยา PEP จะใช้ในกรณีดังนี้ มีเพศสัมพันธ์กับผู้ที่อาจจะมีเชื้อเอชไอวีโดยไม่ได้ใช้ถุงยางอนามัย หรือถุงยางอนามัยหลุดหรือขาด ถูกขมขืนกระทำชำเรา ใช้เข็มฉีดยาร่วมกับผู้อื่น ประสิทธิภาพการป้องกันการติดเชื้อ HIV อยู่ที่ประมาณร้อยละ 70 -80%
ข้อบ่งชี้ของยา
แพทย์จะเป็นคนซักประวัติสถานการณ์ที่เกิดขึ้น และพิจารณาว่าจำเป็นต้องรับยา PEP หรือไม่ โดยจะต้องตรวจเลือดเพื่อหาชื้อ HIV ตรวจไวรัสตับอักเสบบี การทำงานของตับและไตก่อนรับยา PEP หากพบว่าติดเชื้อ HIV อยู่ก่อนหน้านั้นแล้วแล้ว จะไม่สามารถใช้ยาชนิดนี้ได้ หลังรับประทานยาครบ 28 วัน ตรวจเอชไอวีซ้ำ 1 เดือน และ 3 เดือน ห้ามบริจาคเลือดเด็ดขาด
ติดตามยารักษาโรค : คลังยาและเวชภัณฑ์
ติดตามเทคโนโลยีสุขภาพ : Guruit